POV นั้นสำคัญไฉน แล้วจะเขียนยังไงให้ใช้งานได้ดี

เคยดูภาพที่แทนสายตาของตัวละครมั้ยครับ เวลาที่ดูหนังหรือดูละคร การเล่าเรื่องดว้ยวิธีทางภาพผ่านมุมมองดังกล่าว เราเรียกกันว่า POV หรือคำเต็ม ๆ คือ Point of view ครับ ในบทความนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องเทคนิค ประโยชน์ และวิธีการเขียนบทโดยใช้มุมภาพแบบ POV กันครับ 

การเขียนบทด้วยภาพแบบมุมมอง (POV) เป็นเทคนิคสำคัญที่จะช่วยสร้างความหมายของการเล่าเรื่องให้สอดคล้องกับข้อมูลที่นักเขียนต้องการจะสื่อสารให้แก่ผู้ชม การใช้ POV ใช้ได้ในหลายสถานการณ์และหลายโอกาสมาก ๆ ยกตัวอย่างเช่นภาพแทนสายตาของตัวละครที่มองเห็นบ้านตัวเองกำลังถูกไฟไหม้ ,ภาพแทนสายตาตัวละครกำลังกระพริบตาเพื่อลืมตา พวกนี้คือการสื่อคตวามหมายด้วยภาพทั้งหมดครับ ซึ่งถ้าใช้ภาพอื่นมาเล่าเรื่องตรงนี้ ความหมาย และความรู้สึกต่อผู้ชมก็จะแตกต่างกันออกไปครับ 

ตัวอย่างภาพ POV แทนสายตาตัวละครที่กำลังขี่มอเตอร์ไซค์

ภาพแทนสายตาของตัวละครที่กำลังขี่มอเตอร์ไซค์ ย่อมให้ความหมาย ความรู้สึกและอารมณ์ต่อผู้ชมต่างจากการเห็นตัวละครขี่มอเตอร์ไซค์ 

ภาพตัวละครขี่มอเตอร์ไซค์

การจะเขียนและเลือกใช้ POV นั้น เราจะไม่ใช้พร่ำเพื่อ แต่เราจะเลือกใช้ในจุดที่เราต้องการเน้นให้เกิดอารมณ์ ความรู้สึก และความหมายบางสิ่งเป็นพิเศษ เรามาทำความเข้าใจเรื่อง POV เพื่อนำไปใช้ในบทภาพยนตร์ หรือบทละครของเรากันครับ 

1. ความหมายของมุมภาพแทนสายตา (POV)

POV (Point of view) คือ ลักษณะของภาพแบบหนึ่งที่ใช้ในภาพยนตร์ ซีรีส์ หรือละครโทรทัศน์ เพื่อเน้นการเล่าเรื่องผ่านภาพที่เป็นมุมมองของตัวละครตัวใดตัวหนึ่ง ซึ่ง POV นี้เป็นส่วนสำคัญของการเขียนบทที่กำหนดวิธีการเล่าเรื่อง เช่นเดียวกับความสัมพันธ์ของผู้ชมกับตัวละครบนหน้าจอ เป็นวิธีการนำเสนอเรื่องราวต่อผู้ชม และเป็นสิ่งสำคัญซึ่งมีความหมายบางอย่างซ่อนอยู่ผ่านภาษาภาพ 

2. เราเขียน POV กันไปทำไม ?

ถ้าอ่านถึงตรงนี้ อาจเกิดคำถามว่า แล้ว POV เนี่ย มันเป็นเรื่องของนักเขียนบท ผู้กำกับ หรือ ผู้กำกับภาพกันแน่ เอาจริง ๆ คือ เป็นเรื่องของนักเขียนบทครับ ที่จะต้องเขียนกำหนดลงไปในบทเลย เพราะมันมีผลต่อการเล่าเรื่อง มีผลต่อความหมายของเรื่อง ภาพคลาสสิคที่เรามักจะเห็นก็คือเป็น POV ตัวละครกระพริบตาปริบ ๆ ก่อนที่จะลืมตา หรือมักจะใช้กับภาพตัวละครที่กำลังอ่านข้อมูลอะไรสักอย่าง ก็สามารถทำได้เช่นกัน 

ตัวอย่างการใช้ภาพแบบ POV จากภาพยนตร์เรื่อง Eternal Sunshine of the Spotless Mind 

ภาพนี้เพื่อแทนสายตาตัวละครที่ได้รับข้อความจาก LACUNA INC ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงลักษณะการทำงานของบริษัทกำจัดความทรงจำ และยังสะท้อนไปถึงความสัมพันธ์ของตัวละครหลัก และเป็นจุดที่เผยปัญหาของเรื่องได้อีกด้วย 

เราจะเห็นว่าการใช้ POV ได้ถูกจังหวะนั้นสามารถนำพาเรื่องราวไปได้ลึกซึ้งหลากหลายมาก ขึ้นอยู่กับความสามารถของนักเขียนในการเลือกใช้งานในจังหวะที่เหมาะสม

3. สิ่งที่ต้องคำนึงถึงเมื่อเขียน POV 
การเขียนในมุมมอง (POV) เป็นการเขียนลักษณะภาพอย่างหนึ่ง ที่สามารถกำหนดลงไปในบทได้ เพื่อใช้ในการสื่อสาร ข้อมูล อารมณ์ และความรู้สึกให้แก่คนดู แต่… POV ก็ไม่ได้เหมาะกับการนำไปใช้ในทุก ๆ สถานการณ์ เวลาจะใช้ POV ควรต้องคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้ด้วย 
3.1 การเลือกใช้ POV ในครั้งนี้เพื่ออะไร นักเขียนต้องการสื่อสารอะไร และการใช้ POV ในครั้งนี้มันตอบโจทย์ของการสื่อสารหรือไม่ 
3.2 การเลือกใช้ POV ในครั้งนี้ มันรบกวนเรื่อง หรือไม่ หรือมันเสริมเรื่อง ช่วยให้ผู้ชมเกิดมุมมองใหม่ ๆ ที่ชวนติดตามหรือไม่ 
3.3 POV ที่เราเลือกใช้ เราใช้เยอะ หรือถี่เกินไปหรือไม่ บางครั้งการเลือกใช้เยอะ หรือถี่ไป ก็ทำใหเ้ผู้ชมไม่รู้สึกอยากติดตามแล้วแต่จะสร้างความรู้สึกน่าเบื่อ น่ารำคาญไปเสียอีก เหมือนนักเขียนหมดมุก ไม่มีมุกใหม่ ๆ หรืออื่น ๆ ในการเล่าเรื่อง 

4. วิธีการและตัวอย่างการเขียน POV ในภาพยนตร์และโทรทัศน์

ตัวอย่างการเขียน POV ลงไปในบทแบบมาตรฐาน เราจะใช้วิธีการเขียนกำหนดลงไปตรงส่วน SHOT ภาพ ดังตัวอย่างตามรูปต่อไปนี้ครับ 

การเขียน POV ลงไปในบทตรงส่วนของ SHOT 

ถ้าจะยกตัวอย่างภาพยนตร์ที่น่าสนใจในการใช้ POV ผมขอยกตัวอย่างเรื่อง No Country For Old Men ของพี่น้องโคเอน ซึ่งใช้มุมมองที่เปลี่ยนไปเพื่อสร้างเอฟเฟกต์ที่ยอดเยี่ยม ภาพยนตร์เรื่องนี้ติดตามเรื่องราวของนายอำเภอในเมืองเล็ก ๆ และผู้ชมสามารถติดตามการเดินทางของเขาผ่านสายตาของเขา

ภาพแทนสายตาตัวละครโดนเอาปืนจ่อ 

ตัวอย่างที่ดีอีกตัวอย่างหนึ่งคือรายการ HBO เรื่อง The Wire ซึ่งมุ่งเน้นไปที่ถนนที่เต็มไปด้วยยาในบัลติมอร์ การแสดงใช้ POV เพื่อสร้างบรรยากาศอันทรงพลังของความตึงเครียดและความลุ้นระทึก ตลอดจนให้ผู้ชมได้เห็นชีวิตประจำวันของตัวละคร

โดยสรุป การใช้ POV ในการเขียนบทเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญ ที่ช่วยให้นักเขียนสามารถสื่อสารข้อมูล อารมณ์ ความรู้สึก สร้างการติดตามให้แก่ผู้ชมได้เป็นอย่างดี แต่การเลือกใช้ต้องเลือกใช้อย่างเหมาะสม ดังนั้นนักเขียนบทนอกจากจะมีทักษะทางภาษาแล้ว การมีทักษะทางภาพ เพื่อเลือกใช้ภาพให้ได้อย่างเหมาะสม ก็เป็นสิ่งสำคัญไม่แพ้กันเลยทีเดียว เพราะว่า ภาพบางภาพนั้นแทนอักษรได้รับพันตัว 

ขอให้สนุกกับการเขียนครับ 🙂